Մեր շատ մեծեր, սկսած Մովսես Խորենացուց, փորձել են նկարագրել մեր ինքնությունը: Իմ վրա ամենամեծ հետքը թողել են Շիրվանզադեի նոթերը, որոնցում նա նկարագրում է իր այցելությունը Իգդիրի գավառի գյուղերից մեկի եռալեզու գրագետ, բայց մի քրդից կոտորվող հայությանը, մյուսում նկարագրում է Բաքվի նավթային գործին առնչված նորը բացասող ու ավանդականին կառչած հայությանը, մի այլում՝ հին, բարալիկ գերեզմանաքարերը նոր հանգուցյալ տերտերներին հարմարեցնելու ավանդույթը նկարագրող լոռեցի տերտերին:
